Muziekgebouw aan ’t IJ, Amsterdam
1.Hemels en duivels
vrijdag 23 september 2011
Radio Kamer Filharmonie en Groot Omroepkoor
Brad Lubman, dirigent
Anja Nina Bahrmann, sopraan
Maarten Engeltjes, countertenor
Jan Rokyta, cimbalom
Akira Nishimura
– Rainbow Body (2008)
Florian Magnus Maier
– Cimbalom Concerto (2011)
Gavin Bryars
– The War in Heaven (1993) voor sopraan, countertenor, koor en orkest
(Nederlandse première)
Wanneer een boeddhistische meester verlichting bereikt en sterft, scheidt zijn ziel zich af van het lichaam om over te gaan in een eeuwig licht van vrede. Het stoffelijke lichaam ontstijgt de aarde en neemt de kleuren van de regenboog aan. Deze staat heet Rainbow Body. Componist Akira Nishimura schreef hier een meditatieve fantasie over. In The War in Heaven van Gavin Bryars gaat het bepaald niet over vrede. Zijn zoetgevooisde cantate maakt gebruik van twee contrasterende tekstbronnen over de val van de rebellerende engelen. Componist en ex-flamen cogitarist Florian Magnus Maier beschouwt de klank van cimbaal en orkest als een hemels genoegen. Misschien gaat hij daar via samples zelfs nog ‘hemelse’ stemmen aan toevoegen.
2. Bewegingen
vrijdag 11 november 2011
Radio Kamer Filharmonie
Michael Schønwandt, dirigent
Rolf Hind, piano
Régis Campo
– Ouverture en forme d’étoiles d’après Zapp’art (2004)
(Nederlandse première)
Unsuk Chin
– Piano Concerto (1997)
(Nederlandse première)
Mindaugas Piecaitis
– Catcerto (2009) voor kamerorkest en video
(Nederlandse première)
Györgi Ligeti
– Melodien (1971)
HK Gruber
– Zeitfluren (2001)
Muziek bestaat uit beweging. Componisten ordenen bewegingen. Neem nu Zeitfluren waarin HK Gruber zijn aanstekelijke, jazz-achtige muziek met rekenkundige modellen organiseert. Györgi Ligeti kwam, na een periode van inzinking, voor de dag met verrassende piano-etudes die zich kenmerken door strak geordende, regelmatige bewegingen. Zijn sterleerling Unsuk Chin liet zich in haar prachtige pianoconcert door Ligeti’s inmiddels invloedrijke etudes beïnvloeden. Melodien, een klassieker, heeft nog niet die regelmatige, pulserende motoriek van de latere meester, maar bestaat uit een meer meanderend, polyfoon lijnenspel. Régis Campo is de vrolijke en impulsief ordenende componist van de avond die leunt op de traditie van de Groupe des Six. Over bewegen gesproken: een kat kan ook piano spelen.
3. Bergen, wolken, aarde en thuisland
donderdag 2 februari 2012 (Donderdagavondserie)
Radio Kamer Filharmonie
Jonathan Stockhammer, dirigent
Arditti Quartet
Ton Bruynèl/Ad Wammes
– Cours des nuages (1998) voor strijkers en tape
Pascal Dusapin
– Quatuor VI ‘Hinterland’ (2010) hapax voor strijkkwartet en orkest
(Nederlandse première)
Gija Kancheli
– Trauerfarbenes Land (1994)
Landschapskunst in de muziek. Kortgeleden schreef de in ons land langzamerhand bejubelde Pascal Dusapin ‘Achterland’ oftewel de bergketen achter de bergketen achter de bergketen. Strijkorkest en strijkkwartet verschuilen zich achter elkaar: een wereld van toespelingen en parabels. Ton Bruynèl liet zich bij zijn leven graag inspireren door de natuur en het landschap. In het esthetische ‘Gang van de wolken’ combineert hij ‘strijkerswolken’ met strijkersachtige klanken op tape die langzaam overdrijven. Landschapskunst in de ziel. De Georgiër Giya Kancheli verliet in 1991 zijn vaderland, vestigde zich eerst in Berlijn en later in Antwerpen. Je zou hem tot de dolende zielen zonder rust mogen rekenen. In zijn droevige en verstilde muziek klinkt eenzaamheid door. Kancheli verlangt terug naar zijn thuisland maar verkiest toch om in België te blijven.
4. Religie en levensbeschouwing
donderdag 29 maart 2012 (Donderdagavondserie)
Radio Kamer Filharmonie en Groot Omroepkoor
James MacMillan, dirigent
Rolf Hind, piano
James MacMillan
– Cantos Sagrados (1989/orkestratie 1997)
(Nederlandse première)
Rolf Hind
– Maya – Sesha (2007) voor piano & orkest
(Nederlandse première)
Toshio Hosokawa
– Ceremonial Dance (2000) voor strijkorkest
Jonathan Harvey
– Tranquil abiding (1998)
De diepreligieuze James MacMillan, vaste gastdirigent van de Radio Kamer Filharmonie, is een van de meest vooraanstaande Schotse componisten. Zijn politiek engagement klinkt door in Cantos Sagrados waarin hij teksten gebruikt van de Latijnse Mis en de Dwaze Moeders van de Plaza de Mayo. Pianist/componist Rolf Hind laat zich inspireren door Oosterse filosofie en mythologie. Maya-Sesha is geen traditioneel pianoconcert. Naast uiterst moeilijke passages op de toetsen ontlokt de pianist de meest ongewone klanken aan het binnenwerk van de vleugel, die aan tempelgongs doen denken. Het Boeddhisme is een belangrijke inspiratiebron voor landgenoot Jonathan Harvey. Zijn Tranquil Abiding is een soort orkestraal geleid in- en uitademen. Hosokawa’s imaginaire dans is geïnspireerd door de lange, langzame dansbewegingen van Gagaku, de oudste traditionele kunst van Japan. In deze kalligrafie van klank passeren geboorte, wasdom, geaardheid, verbondenheid met het heelal, het overgaan in de voorstelling van de componist de revue.